ODWODNIENIA

Elementy systemu odwodnień liniowych

Odwodnienie liniowe składa się z ciągu korytek, zwanych też kanałami, które są przykryte rusztami (kratkami) i podłączone do skrzynki odpływowej. Pozostałe elementy systemu to zaślepki oraz wycieraczki i wpusty podwórzowe.

Odwodnienia liniowe projektuje się indywidualnie, biorąc pod uwagę wielkość terenu, z jakiego będzie zbierana woda, oraz przewidywane natężenie opadów. Trzeba dobrać wielkość korytek (szerokość i głębokość), ich łączną długość oraz rozmieszczenie pozostałych elementów systemu. Powinno się przy tym uwzględnić elementy infrastruktury – alejki, drogę dojazdową – a także drzewa i krzewy. Konieczne jest też określenie miejsca, w którym będzie gromadzona woda, i sposobu jej dalszego zagospodarowania.

Wytrzymałość elementów systemu odwodnień liniowych musi być odpowiednio dobrana. Inną wytrzymałość będą miały odwodnienia liniowe ułożone na działce przy domu, a inną przy autostradzie czy lotnisku, gdzie jest narażone na intensywny ruch samochodów, również ciężarowych. Kraty i ruszty produkuje się więc w sześciu klasach – od A do F – przystosowanych do różnych obciążeń. Odwodnienia przy domach jednorodzinnych wykonuje się z elementów:

• klasa A15 – przeznaczonych do stosowania na obszarach, po których się poruszają wyłącznie piesi i rowerzyści, oraz podobnych nienarażonych na obciążenie ruchem kołowym (na przykład na terenach zielonych);
• klasa B125 – wytrzymałych na obciążenia ruchem samochodowym, czyli nadających się do montowania w chodnikach, ciągach pieszych oraz parkingach.

Pozostałe klasy obciążeń dotyczą nawierzchni jezdni, autostrad, dróg przemysłowych i lotnisk.

Wielkość korytek

Najpopularniejsza długość korytek to 50 i 100 cm, ale w ofercie producentów są też elementy 300-centymetrowe. W systemach przydomowych zazwyczaj stosuje się korytka o wysokości od 5 do 15 cm i szerokości 10-30 cm. Zwykle jest możliwość wybrania spośród kilku długości i szerokości.
Wewnętrzna powierzchnia korytek jest gładka, a ich przekrój ma kształt litery U lub V, co zwiększa prędkość przepływu wody nawet w czasie niewielkich opadów i umożliwia samooczyszczanie się systemu.
Korytka układa się w wierzchniej warstwie gruntu lub w utwardzonej powierzchni. Unika się zatem kosztownych prac związanych z robotami ziemnymi czy głębokimi wykopami. Aby woda deszczowa mogła przepływać grawitacyjnie, korytka z płaskim dnem trzeba ułożyć ze spadkiem albo zastosować korytka, których dno jest ukształtowane ze spadkiem.

Z jakich materiałów wykonane są korytka?

Korytka są produkowane z różnych materiałów:

• z polimerobetonu, czyli betonu z dodatkiem żywicy i ziarnistego kwarcu;
• betonu włóknistego z dodatkiem włókna szklanego lub polimerowego;
• ze zwykłego betonu;
• z tworzyw sztucznych – polietylenu, polipropylenu i polichlorku winylu.

Korytka z kompozytów betonowych są bardzo trwałe, odporne na działanie substancji chemicznych (roztworów kwasów, zasad, soli) i na niską temperaturę, nienasiąkliwe. Mogą mieć krawędzie wzmocnione blachą ze stali ocynkowanej lub nierdzewnej.
Korytka ze zwykłego betonu są bardziej nasiąkliwe i cięższe od polimerobetonowych.
Korytka z tworzyw sztucznych są lekkie, odporne na korozję i środki chemiczne i pewnie dzięki temu coraz bardziej popularne. Materiał do produkcji korytek z tworzywa pochodzi z recyklingu.

Aby otrzymać wymaganą długość odwodnienia liniowego, korytka łączy się na specjalnie wyprofilowane wpusty i wypusty. Niektóre mogą mieć system zatrzaskowy, co skraca i ułatwia montaż. Kształt odwodnienia może być praktycznie dowolny: można użyć korytek przystosowanych do połączeń pod kątem 90° lub skrzyżowanych oraz w kształcie litery T.

Ruszty, kratki. skrzynka odpływowa

Korytka są przykryte rusztami pozwalającymi bezpiecznie użytkować nawierzchnię, w której jest ukryte odwodnienie liniowe. Na powierzchni kratek zatrzymują się większe zanieczyszczenia, na przykład liście czy żwir, które mogłyby zapchać korytka i uniemożliwić odpływ wody. Kratki pozostają widoczne, więc producenci starają się, aby miały atrakcyjny wygląd. Wykonuje się je ze stali ocynkowanej, nierdzewnej, z żeliwa, mosiądzu lub tworzywa.